ڕۆژباش

کچانی سەد ساڵ لەمەوپاش!

ڕۆژباش

کوڕانی سەد ساڵ لەمەوپاش!

چاوەڕێم کەن

وا تێنەگەن هێندە دوورم…

ئەو بەڵێنەی بە ئێوەم دا

هەنووکەش لە سەری سوورم

چاوەڕێم کەن

نابێ

ناشێ نەتانبینم

مەپرسن کەی

مەپرسن چۆن

گومان مەکەن لە زڤرینم

لەوانەیە

ڕۆژێ نەورۆز وەک پنجێک گیا

لەسەر گردی ‘مەلا مەروان’ بژیێمەوە

ڕەنگە شەوێک

لەگەڵ تیشکی برووسکەدا

داپەڕمە خوار و بێمەوە

بێنێک وەکوو تاپۆی ئاڵا

لە بەر چاوان بشنێم

لەوانەیە

هەر دوای ڕێژنەبارانێکی سەربەکڵاوە

لە داوێنی ئەسپیندارێک

وەکوو کارگێک هەڵبتۆقم

یا لە دەشتی ‘کاولەقەراج’

شین بم وەکوو گوڵەجۆیەک

یا لە گەرمەی ڕەشبەڵەکدا

بترنجێمە ناو ئاپۆڕە و

لەپڕ بێمە دەستی دۆیەک

ڕۆژباش

کچانی سەد ساڵ لەمەوپاش!

ڕۆژباش

کوڕانی سەد ساڵ لەمەوپاش!

کە منتان دی

بانگم بکەن

بۆ سەر سفرەی پڕی خۆتان

من دڵنیام

نانی ئێوە تامی خوێن و ڕۆندک نادا

با شەوێکیش بە ئارامی

بنووم لەناو پێخەوتانا

لەم ژینەدا هەرچەند گەڕام بە دنیادا

پێخەوی من

یا کەڵەکی سەر شەپۆل بوو

یا لکێک دار لەبەردەمی ڕەشەبادا!

لێم گەڕێن جارێک

لە چەقی ڕێگە بە ڕۆژی ڕووناک

لە ترس ڕەها لە تانە بێباک

تێر ئاوێزانی کچەکوردێک بم

هەناسەی بۆنی نێرگزی لێ بێ

بەری دەستیشی تام و بۆنی خاک

ڕۆژباش کچانی سەد ساڵ لەمەوپاش!

ڕۆژباش کوڕانی سەد ساڵ لەمەوپاش!

تکا دەکەم

بۆ ئەو ڕۆژە

ڕۆژی زڤرین یا داپەڕین

ڕۆژی شینبوون یا هەڵتۆقین

پەساپۆرتێک بۆ من دانێن

گرینگ نییە!

با ئەستوور بێ یا تەنکۆکە

با لاکێش بێ یا چوارگۆشە…

گرینگ نییە!

چۆنی دەڵێن با ئاوا بێ:

زەرد بێ

سوور بێ

شین بێ

مۆر بێ

یا ڕەشێکی وەک قەتران بێ…

لەم ژینەدا بە حەسرەت بووم

تەنیا ڕۆژێک

پێناسێکی زێدی خۆمم لە گیرفان بێ!

ڕۆژباش کچانی سەد ساڵ لەمەوپاش!

ڕۆژباش کوڕانی سەد ساڵ لەمەوپاش!

بە بەرگی تازەی شێعرەوە
بەرگێ لە وردەپوولەکەی ئەسرین
با بریسکەی بێ مەراق و بدرەوشێنەوە ئاخ و داخ!
بەرگێ لە شەماڵی وەنەوەشەیی شەفاف
لەمدیوەوە با هەناوی کزەکانی هەموو دیار بێ
بەرگێ لە پەلکەگیای غەمگین وەختێ کە فەسڵی دابڕان
بە ئەسپایی ئەیکاتە بەر ئێوارانی عاشقان و باڵای سەفەری غەریبان!
بە جلی تازەی شێعرەوە
ئەو جلانەی کە خەیاتە باریکەلەکەی خەیاڵی خۆم
لە ژوورە نسرمەکانی تەنیایی و تەریکییا
هێور هێور لە بەر فانۆزێکی هیلاک
بۆی بڕیم و بە تەقەڵی وردەهەنیسکی شەوانە
بۆیشی درووم!
هەر بە کاڵا و هەر بە پێتاوی شێعرەوە
بەو کڵاوەوە کە پەپووسلێمانکەیێکی عاشق
بە دەم خوێندنی سورەتی ئەوینەوە
لە سەری کردم و بەو بۆینباخەوە کە دار هەنارێکی بێوەژن
بە دوو دەستی لەرزۆکەوە بۆی بەستم و
هەر بەو کڵاشە دۆمیانەیشەوە کە دار بەڕوویێکی هەورامان
دوای خوێندنەوەی پێدەشتێکی پەخشانم
لە بەردەمی هۆرەیێکی کاکۆڵ درێژ و
‘کنالەیلێکی’ چاوڕەشا لە شارەزوور پێشکەشی کردم!
هەر بە کراسی شێعرەوە
وەک پۆشاکی چیای تەم لە دامێنا گرمۆڵە بوو
وەک بەرگی گڕەژۆی دارستانێکی کۆست کەوتوو
هەر بە جل و بەرگی شێعرەوە ئەڕۆم
بێ مۆڵەت وەرگرتن لە یەکەم ڕەشنووسی تووڕەم
بێ مۆڵەت وەرگرتن لە ڕەشەبا چەنەبازەکەی ڕەخنەگر
بێ مۆڵەت وەرگرتن لە بازگەی هیچ ڕۆژنامە و گۆڤارێ
لە هیچ کەوشەنێ و لە هیچ پیرەرێ و لە هیچ دارێکی سەرەڕێ
ئەڕۆم
هەر بە کاڵای مۆسیقا و چریکەوە ئەڕۆم
واتە بەو جریوە و جووکە و نەغمانەوە
بەو گڕاگڕ و گژەگژەی ژانانەوە ئەڕۆم
کە لە بێشەی لەشمەوە دێنە دەرێ
بە چکچکەی ئەو دڵۆپە زیوینانەوە
ئەو دڵۆپی حەسرەتانەوە ئەڕۆم
کە لە نامۆییم ئەتکێنەوە و ئەچۆڕێنەوە و ئەبریسکێنەوە
ئەڕۆم
پێ بە پێی ڕۆشتنی شپرزەیی
شان بە شانی ڕۆشتنی سەراب
قۆڵ لە قۆڵی پاییزا
ئەڕۆم
چون هەوری ڕاونراو لە گاپێڵی کێوانا
بە شێوەی ‘با’یێکی ترساو لە چەخماخە
بە وێنەی کیژوڵەیێکی قوتاربووی ئەوسا لە هەوای هەڵەبجە
ئەڕۆم
هەر بەو شمشاڵی ئاخ و داخانەوە
کە برینەکانم بۆ تەنیاییمی ئەژەنن
بە پەڵەخوێنی نەوتاوی کەرکووکی سینەمەوە
کە بەردەوام سەری بڕڕاوی تیا هەڵدێ
ئەڕۆم
بە خۆم و دەسکەنەیێک لە قژی ئەو ژنەوە ئەڕۆم
کە شمشێری فەتوایەک
لەسەر تاوێرەبەردێکی تەوێڵە
بە نێوی خوداوە گەردنی ڕفان و لە دواییدا وەک دیاری دای بە منارەیێک!
ئەڕۆم و
سەفەرێکی تازەم لە بەرە
سەفەرێ بە پێی پەتی خەمان
سەفەرێ بە سواری تراویلکە و
سەفەرێ بە سواری هەواڵی ناوەخت و
سەفەرێ بە سواری دووکەڵێ کە پاشکۆ و خورجینی پڕ کردووە لە چاوی کوژراوی باران!
سەفەرێکی تازە
بۆ مەملەکەتێ لە شارەکانی خۆڵەمێش
بۆ مەملەکەتێ لە کووچە و شەقامی بێدەنگی
بەڵام پڕ لە خەڵکی
پڕ لە گۆرانیی نوستوو
پڕ لە شووشە شەرابی شکاو
پڕ لە کوێرەکانی
پڕ لە ئێسک و پروسکی هەتاو
سەفەرێکی تازە
بەرەو سەعیری بنەوە
بەرەو بن بیڤی تەم و مژ
لە بندینی گریان و فوغانی ئاوەوە ئەڕۆم
سەفەرێ کوت و مت وەک سەفەری
باڵندەیەکی بەچکە لێ ون بووی وێڵ و شڵەژاو
چون تیلماسکی هەورێکی برینداری لە ئاسمانا لێقەوماو
چون سەفەری جۆگەیێکی سەرچاوە کوژراو
کە هەر ئەڕوا و بە دەم شەپۆڕی نێرینەی شەپۆلەوە
وڕێنەیێتی و نە ئەتوانێ بگەڕێتەوە
سەر خوێنی سەرچاوە و
نە ئەیشزانێ لە بەر دەمەوە
بە کام تووناوتوون ئەگات و
بە کام جەیحوونی نادیار و بە کام گراداڤ
لە کوێدایە چارەنووسی ئاو
هەر بە جل و بەرگی شێعرەوە
هەر بە پۆشاکانەوە کە بادی خۆشمروری نالی پۆشی بووی
ئەڕۆم
کەڕەتێ ئەبم بە سەمەندەر و بە چریسکە و باڵ لێ ئەدەم و
کەڕەتی دی ئەبمە پەپوولەی وێرانە خاک و
لە ناو گارۆی درەختی گریانا هەڵئەنیشم و
جارێکی دیش ئەبمە سێبەری ئەنجن ئەنجنی شاخ و
لە دواییشا بە شەوقی تینووی سوورەهەتاو!
هەر بە جل و بەرگی مۆسیقاوە
بە کاڵای تەمبور و باڵەبانەوە
بە سڵسڵەی وەزنەوە
وەختێ ئەمکا بە لەنجەی کڵپەداری وشە و
کاتێ ئەمکا بە سەمای پەلوپۆداری ئەشکەنجە و
لە ناکاویش بە تەپ و تۆزی کاروانی جەستەی
کۆستێکی درێژی لەو خوارە بە جێماو!
ئەڕۆم و
سەفەرێکی تازەم لە بەرە، سەفەرێکی شین و مۆر
بە خۆم و جانتا ڕەشەکەی بن دەستمەوە ئەڕۆم
کە لە دە گیرفانی خۆشەویستی زیاتری هەیە و
لە هەر گیرفانێکیشا، تیشکێ یان پەندێ
یان باڵندەیێک، یان قەسیدەیێک
یان تەمێکی لە ناودایە!
ئەوەتا لە یەکەم گیرفانا
شپرزەییم گمەگمێتی و
لەسەر هێلکەی شێعرێ کڕ کەوتووە و خەریکە مانگەشەوێ هەڵبێنێ!
ئەوەتا لە دووهەما
لاوانەوەی دایکم بووە بە تووتاکێکی ڕەش و سپی و
لە نێوان خەزانە خەمێکی درێژ و
ڕنۆ بەفرێکی کڵۆڵ و قەتیسا دێت و ئەچێ!
لە سێهەما نامەی کچێ
کە پڕێتی لە پەلکەگیا و
لە شەونمی حەرف و
لە زەنگینانەی پرشنگ و
بووە بە بالیفی خەیاڵێکم و
شەوانە پژاڵی تەنیایی لەسەر ئەڕوێ!
لە چوارەما ‘با’یەکی ئاوس خەریکە
ژان بە دووانەی باران و برووسکەوە بگرێ!
لە پێنجەما پەڕی شەبەنگێ ئەوەرێ
لە شەشەما هەر لە خۆوە وشەیێکی جەحێڵ ئەمرێ
لە حەوتەما ڕەنگێکی تازە هەڵئەفڕێ
لە هەشتەما لە پڕێکا وەیشوومەیێک دائەبارێ و
لە نۆیەما بەفرم ڕەش ڕەش هەڵئەگەڕێ و
لە دەهەما کێلانێکم ئارام ناگرێ و
لە تیغی خۆی ڕائەپەڕێ!
هەر بەو جانتایەوە ئەڕۆم
ئەمجارەیان زۆر دوور ناڕۆم
هەتا سنووری باشووری ئەم زمانە و
جوغرافیام ئەدەم بە کۆڵی مێژوودا و
مێژووم ئەسپێرم بە ئەسپێ و ئەسپیش سەری
خۆی بە سەحرای پەراگەندەکان ئەسپێرێ
من بە سەر پشتی ئەسپەوەم
هەتا بەر دیواری بابل ئەیئاژووم و
لەوێوە ڕا سەریش لە خاکی سۆمەر و
مەملەکەتی تەمووز ئەدەم
من بە شوێن ئێسک و پروسک و کاسەسەرم و
من بە شوێن خۆما ئەگەڕێم
ئەمجارەیان زۆر دوور ناڕۆم
بەڵام قووڵ قووڵ
بەرەو جیهانی بنەوە دائەگەڕێم
من ڕۆئەچم و سەرنج شۆڕ شۆڕ ئەکەمەوە
تا ئەو شوێنەی
کە ڕووبەڕوو مەرگ ئەبینم!
ئەمجارەیان من سەرزەمین بەجێ دێڵم
هیچ کارێکم بە ئەستێرە و
[بە داروباری سەرەوە و]
بە شەقام و بە تەلار و بە خۆر نییە
هەر بەرەو بن دائەچۆڕێم
لە ناو نیشتمانی گڵا
لە وڵاتی خۆڵ و قوڕا
بۆ ئاوی کوژراو ئەگەڕێم!
بۆ ئەو پەری و فریشتانەی یەزدانی شووم
یەکە یەکە فڕاندنی
لە بنەوە پەل ئەکوتم بۆ نەهێنی
تا بە ڕووت و قووتی بیگرم!
لە بنەوە خوا ئەدوێنم و
هەرچی بێدەنگی زەمانی تاریکایی و
تەنیاییە
ئەیهەژێنم
لەخوارەوە
لە بنی بنەوەی نەخشەیێکا
کە بورکانێک تیا نوستووە
من ئەمەوێ تووڕەی کەم و هەڵیسێنم!
زۆر دوور ناڕۆم
هەر لە نەخشەی مەرگی ڕەنگاوڕەنگی خۆما
لە چوارچێوەی دیروکێکا
کە هەر ناسنامەی دۆزەخ و
خۆڵ و تۆزی بزربوونی
بە من بەخشی
سەفەر ئەکەم
زۆر دوور ناڕۆم!
من هەر وەکوو باگژەیێک
کە سەحرا شێتی کردبێ و
سەراب جێ پێی هەڵگرتبێ و
چون تەندوورەی گێژەڵووکە
بە چواردەوری لەشی خۆما ئەخۆلێمەوە
یەک مەنزڵی دیارم نییە
یاخوو ئەدرەسێ بۆ دواجار
ڕووی تێکەم و بڵێم لەوێ
ئیتر سەرم لە باوەشی
دوا سۆراغا وەک سروەیەک
دا ئەسەکنێ و
بڵێم لەوێ
وەڵامێکی چون یەقینی خوام دەسکەوێ!
من بە نادیارا ئەگەڕێم
دەلیلم شپرزەییە و
سەرابێ پێشم ئەکەوێ!
هەموو چۆڵەوانی و دەشتێ
هەموو قاقڕ و کاولاشێ
بانگم ئەکەن
قەلەڕەشکە و داڵ لە مندان
پەپوو ناوچەوانی منە
لە هەر کوێیەک کە بێدەنگی
پارچە عەردێکی یخ دابێ
لە هەر شوێنێ کە نەهێنی و
مەرگ و ونبوون لەوێدا بێ
لە هەر شوێنێ بۆنی
گومان و ترس و لەرز
بۆنی زریکە و ناوی خوا
لەگەڵ خۆڵا تێکەڵ بووبێ
ڕووی تێ ئەکەم!
بە ڕێگەکانی دووکەڵا
سەفەرێکی خۆڵەمێشی
بە دەشت و دەری هاوارا
سەفەرێکی وەیشوومەیی
بە ناو ژمارەی بزرا
سەفەرێکی بێ ئاکام و
بە ناو لاڵبوونی زمان و
بە ناو کەڕبوونی دنیا
سەفەرێکی بێ کۆتایی
من ئێستا وەک مەراق ئامادە و چون هاوار لەسەر پێم!
ئەپرسم، لە پێشا پێ بخەمە کام خاکی واوەیلا و کام عەردی زریکە و
کام وەرزی کوژراوی لەشمەوە!؟
سەرەتا بچمە ناو کام گەرووی زایەڵە و کام ماڵی گەڕۆکی مەرگمەوە!؟
یەکەمجار سەر بکەم
بە چیدا؟
بە تەمدا!؟
بە خوێندا!؟
بە گڵدا!؟
بە کوێدا!؟
لە بەردەم کام دەشتی شیوەن و
کام هەوای خنکاو و کام گۆڕی ئەستێرە و
دەربەندی قیژەدا بوەستم!؟
پێم بڵێن، چۆن بڕۆم!؟
ڕاستە و ڕاست!؟
چون پرسی برینی دڵنیا
بەرەو خوار
بۆ دنیای ژێرەوەی تارومار!؟
بەرەو ژوور، بۆ لای خوا!؟
چۆن بڕۆم؟
بەرامبەر سەرابی خۆرئاوا مل بنێم!؟
یان هەڵمی سورباوی ڕۆژهەڵات!؟
پێچاوپێچ!؟
بە وێنەی گینگڵی، ئاشقەوماشقەی شەپۆلی نێو زەریا!؟
پێم بڵێن: چۆن بڕۆم!؟ لەگەڵ کێ!؟
بە قسەی کام خۆڵ و کام لم و
کام سەحرای عەدەم و
بە قسەی کام ڕەنگی پەلکەگیا و
کام پووش و پەڵاشی ڕۆمادی و کەربەلا و
بە قسەی کام لاڕێی ڕەشەبا و
کام داڵی نوگرەکەی سەلمان و
کام جرجی خوار بەغا بکەم و
کام گومان بکەمە ڕێبەری سۆراغی سەفەرم!؟
پێم بڵێن: چۆن بڕۆم!؟ لەگەڵ کێ!؟
لەگەڵ من!
من ئەگەر پێشت نەکەوم
نە ئەسپی ئەفسانە و نە مەراڵی خەون و
نە تەیری شیعر و نە بای جادووگەر بەو مەرگانە نازانن
نە یەکە و نە دووە و نە سێیە و نە هەزار
شوێنم کەوە
دەست بگرە بە پرچمەوە
من ژنێکی خەڵکی ‘زینانە’م
ناوم ‘کاڵێ’
سەرگوزوشتەی دۆزەخ و دۆزەخەوان و
بەیتی حەشر و قیامەت و حیکایەتی دابڕان و
هەڵقرچان و هاتنەوە لەو دنیاوە
لە لای منە!
ئەوەی کە ئاو پێی ئەزانێ و
ئەوەی کە داری سەرەڕێ و باڵندەکان
پێی ئەزانن، کورتەی خەمە و ئێجگار کەمە
من بۆ خۆم قیژەی ناو چاڵ و
من ڕەنگی شەوی دڕەندە و
من بۆنی جەستەی پاسفندەی
بەردەم سەگەڕەشی ئەوێ و
ئافاتەکەی سیاساڵ بووم!
من بۆ خۆم چوومە پێخەفی مردنەوە
من خۆڵەمێشی ئەوێ بووم
من لەوێوە هاتوومەوە
لە هەزاران هەزار گوڵ و
لە هەزاران هەزار کانی و
لە هەزاران هەزار قومری و
شەنگەبێری و ئەسپی پیر و
جوانووی شاخ و لە سمۆرە و
لە کەروێشک و لە پەپوولە
هەر سێ چوارێ گەڕانەوە!
تۆ دەست بگرە بە پرچمەوە
شوێنم کەوە، من لەوێوە هاتوومەوە
نە پەلک و نە باویلکە و
نە پەمووی بابردوو بوون!
نە پاشەڕۆی دڕک و داڵ و نە عوجاج و
ئێوەم لە تۆزا بینییەوە
گۆرانییەکانتان وەکوو کراسی بەرتان ڕزی و هیواکانتان
لە بەردەم ئێسک و پروسکا ورد و خاش و
هەتاویشتان لە مەملەکەتی ناوشەوی خۆڵا ئەیزریکان!
نە ڕۆژنامەی دڕاو بوون و نە پەڕەمریشک و نە قوتوی فڕێدراو و
و نە شووشەی شکاو و
کە چی بوون بە هەموویان!
قەڵەم و جزدان و هەندێ دراوی ئاسن و
بازن و مت و مورووتان
ملوانکە و ئەڵقەی پەنجەتان هەر هەموویان
جگە لە خۆتان بێ وەی بوون!
ئاپوورەی ‘مانگ’ی نوستوو بوون
خەرمانەتان تۆز و خۆڵ
لەپە و ڕوو یان لەسەر پشت پاڵکەوتوو
چاڵی چاو و کاسەسەر و کونی لووت و
ناو دەمیش ماڵی تازە بۆ دووپشکی بیابان!
دەس بگرە بە پرچمەوە
یان بە لکی درێژی خەممەوە
یان بە دووکەڵی دەنگمەوە
شوێنم کەوە!
ئەمە نە وڕێنەی شێعرە و
نە ڕێشکە و پێشکەی بەر چاوی خەوە و
نە ڕایەڵەکانی فانتازیای خەیاڵ
‘تۆپزاوا’
یەکەم هاوینەهەواری خێڵی مردن!
یەکەم ئیزگەی دەنگی تیژی پەپوویەکی شەوەزەنگی باڵ لە ئاسن!
تۆپزاوا
دەشتێک لە ترسی ترساو و
بەراییێک لە ڕامانی خوداوەندی بێ قودرەتی بەردەم دۆڵپاکانی بەغا و
چوڕستانێ لە پرسیاری سەرگەردان و
پرسگەیێک بەر لە دەروازەی جەهەننەم!
تۆپزاوا
خەریتەیێک لە نەهێنیی
پێچاوپێچی سەراب و تەم
بەنگەڵەیەک، دوو بەنگەڵە و بیس بەنگەڵە و
درێژ درێژ، لەمسەری هەوای خنکاو و
تاساوەوە هەتا ئەوسەری بێدەنگی ئاسۆیەکی پشت کۆماوەم
دنیا زەلیل
جادە زەلیل، شاخ زەلیل و ئاو زەلیل و سروشت زەلیل
زیلێک، دوو زیل و هەزار زیل
لێرەوەیە کۆچێکی سوور، کۆچێکی دوور
ڕێچکە ڕێچکە و کاروان کاروان
هەناسەی بەفر هەڵەگرێ و
شەوقی مانگەشەو هەڵەگرێ و
خەندەی ناو بێشکە هەڵەگرێ و
لاوک و حەیران هەڵەگرێ و
لە دواییدا ‘با’ی گڕاگڕ
یەکە یەکە لە ناو وەیلا دایان ئەگرێ!
لێرە
زەبوونە ڕووناکی
زەبوون زەبوون خراوەتە ناو تەندوورەی دەبابەوە و
هەر دوو چاویشی بەستراوە!
لێرە مەلوولە گۆرانی
مەلوول مەلوول خراوەتە ناو گەرووی لوولە تۆپەوە و
دەم و لێویشی دووراوە
لێرە ئەسیرە ئازادی
ئەسیر ئەسیر خراوەتە ناو سنووقە فیشەکەوە و
سنووق لەسەر لێواری مەرگ دانراوە و
فتیلێکی لێ بەستراوە!
لێرە لێرە لێرە
لێرە قەدەغەیە کزە گەورە ببێ و لە دواییدا ببێ بە گڤەی ڕەشەبا!
لێرە قەدەغەیە گزنگ پێ بگرێت و باڵا بکا و
ببێ بە سوورەهەتاو و
بچێتە سەر لوتکەی چیا!
کۆمەڵێ پیاو
دەوالی ‘مانگ’ی عاشقان بە نەهێنیی دوای نیوەشەو!
دەوالی چرای هەژاران وەختێ چرا تازە چاوی چووبێتە خەو!
کۆمەڵێ پیاو، دژی زەردەخەنەی ئاو و دژی خونچە و دژی ڕەنگی سپی و هەتاو
کۆمەڵێ پیاو لە ترومی هێلکەی پیس و لە نەژادی بەربەریەکان!
کۆمەڵێ پیاو، هەموو لە قوڕی ئەمەوی
کۆمەڵێ سەر، هەموو لە دوورگەی تاریکی
کۆمەڵێ دەس، هەموو لە شمشێری حەجاج
کۆمەڵێ ڕەنگ، هەموو لە ڕەنگی ئافات و
کۆمەڵێ دەنگ، هەموو لە دەنگی نەهات و
کۆمەڵێ بۆن، هەموو لە بۆنی شانزەی سێ و
پەیامێکی مەنجەنیقی و
پەیامێکی بێ پرسیار و
مێژوویەکیش لە منارەی کەللەسەر و
سەروەرییەک لە جۆگەخوێنی ئەبەدی!
تۆپزاوا
لە پاییزا نیوەشەوێ
بەدەر لە تەقویمی دنیا
هی زەمانێ کە کاتژمێر
سەعاتی خۆی تیا سەر ئەبڕی و
چاڵی بۆ خولەکی جەستەی هەڵئەکەنی و
بە خۆڵی چرکەکانیشی دایەپۆشی!
بەدەر لە هەموو ژیانێ
لە پاییزا نیوەشەوێ
لەناو سەڕسەڕی بەنگەڵەی سێهەما بوو:
ئەڵقەیەک ژن، ژنە خەزان
بازنەیێک لە عەبدی مێی سەروقژ بژ
پەڕەسێلکەی ڕەش و سپیی دەم بەنیزا
کۆمەڵێ ژنی هەڵوەریو
وەک لق و پۆپی ڕووتاوەی درەختێکی بەر ڕەشەبا
جارێک سەریان بەیەکەوە ئەنووسان و
لەناکاویش دەستیان لە یەکتر بەر ئەدا
ئەڵقەیەک ژن
لە ڕەگەزی گەڵاڕێزان
لە توخمی شەوی تەمتوومان
بووبوون بە پەرژین بۆ ژنێ
لە ناوەندا ئەیزریکان
ژنەی ناوەند پاڵکەوتووە و
لەسەر پشتە و نیوەی لەشی
لە باوەشی چەند ژنێکا و
نیوەکەی تری بەڕەڵڵا
وەختێ ئازار گرژ ئەبۆوە
بە پڕاوپڕی بەنگەڵە و
بە پڕاوپڕی زەمان و
ئەم دنیایە ئەیقریشکان
تەوژمی ژان و جۆگە خۆین لە ناوگەڵا
لەگەڵ تیشکی گڵۆپێکی زەردا و
لەگەڵ نیزا و لەگەڵ ویردا
تێکەڵ بە یەکتری ئەبوون
لەبەر چاوی پیسی قەمە و
بەر تەماشای چەند نێزەدا
جۆگەلەی خوێن لەژێرەوە دزەی کرد و
چووە دەرێ و ئەڵقەی بەزان
ئەوسا ئیتر نیزا و ویرد و قیژەی ژنە و هەوای ژووری کۆنکرێت و سەروملی مشایخ و
ئەسحابەکان، بە پرژە پرژی ئەو خوێنە هەر هەموویان سوور هەڵگەڕان!
لە پاییزا نیوەشەوێ
بەدەر لە ویژدانی دنیا
لە بەنگەڵەی فەنابووندا
کچێکی بوو بە قەد پەپوولەیێک ژیا
چیتان بۆ بگێڕمەوە؟ چی؟
چیرۆکی سەمای ئەو ئاوەڵ کراسانەی
کە ‘قەحتان’ و ‘عەدنان’ و ‘دەحام’
بە پێشدەمی قافڵەی زیلەکانەوە هەڵیان ئەواسین!؟
ئاوەڵ کراسی خۆم و دایکم و خانزاد و مەستوورە و عادلە خانم و
حەپسە خانی نەقیب و عەنبەر خاتوون؟
کە یەک بە دوای یەکا لە زاخۆوە
هەتا قەڵاکانی سەلمان ئەشەکانەوە؟
چیتان بۆ بگێڕمەوە؟ چی؟
حیکایەتی مناڵەکەم کە لە ئاودەستێکدا بووم و تەمەنی
چارەکە سەعاتێک و لە دوایا لەناو قاقای عەسکەرێکا مرد!؟
ئاخر چی بگێڕمەوە
زەلیلی کە بووبووە کراس شیتاڵی شیتاڵی بەرمان؟
حەیا کە قەترە قەترە ئەتکا و ‘نەزهەت تۆغان’ ئەیخواردەوە!؟
چیرۆکی ئەو بەفراوانەی ئەبوون بە گڕە و
ئەو هەڵاڵانەی ئەبوون بە عوجاج!؟
چیتان بۆ بگێڕمەوە!؟
حیکایەتی ئەو جەستانەی وردە وردە
کرمەڕێز ئەبوون و ئێمەیش کرمەکانمان لە برسانا ئەخوارد!؟
چیتان بۆ بگێڕمەوە!؟
ئاخر زریکە چۆن ئەگێڕدرێتەوە!؟
قیژە چۆن ئەنووسرێتەوە!؟
عەرعەر چۆن ئەخوێندرێتەوە!؟
ئەبێ خۆڵ قسە بکا خۆڵ!
ئەبێ چاڵ قسە بکا چاڵ!
مار و مێروو بیگێڕنەوە
ئەو چاوانە و ئەو گۆی مەمک و ئەو کاکۆڵ و زەردەخەنە و مەقامانە
چییان لێهات!؟
ئەبێ خودا خۆی ڕۆژێ سەرمان لێبا و
پێمان بڵێ ئەو ڕۆژی حەشرە چۆن ڕوویدا!؟

Qîrînek tê ji der ve heval

Ringîn dixe deşt û newal

Gazî dike dibê welat

Kanî welat bimrim heval

Pir gotin tê ji yekî kurdan

Pir dibêjin li ser niştiman

Pir gotin tê ji yek can kurdan

Pir dibêjin li ser niştiman

Guhdirêjo, gotingiro

Ka welatê te Kurdistan

سەرچاوەی دەنگ و دەق: https://www.youtube.com/user/PelRecords

Kurdistan ger tu nebî teyrêkim bê asiman

Bi nave te yê pîroz serbilind im nav cîhan

Ez neşêm(nikarim) bê te bijîm dî xo(xwe) bo te kem qurban

Hoy hoy hoy hoy hoy birîndar im

Kurdistan ger tu nebî

Tu hêlîna şêranî hoy hoy hoy

Tu dayika şehîdanî hoy hoy hoy

Swênd(soz) bi befra çiya, Bi xak û axa geliya

Hoy hoy hoy hoy hoy birîndar im

Her xwîna xwe eşkid dibem ez qurbanê te bikim

(tenê canekî min heye, ez ê qurbanê te bikim)

Em hemî dest li nav dest hoy hoy hoy

daku bigeyne(bighîjîne) mebest hoy hoy hoy

Vê welatî ava keyîn çira azadiyê hil keyn

(em vê welatî ava bikin û çirayê azadiyê hilkin)

Hoy hoy hoy hoy hoy birîndar im

Kurdistan yek hêlîne ji bo me kurda jîne

کوردستان گه‌ر تۆ نه‌بی ته‌یره‌کم بێ ئاسمان

ب ناڤێ ته‌یێ پیرۆز سه‌ربلندم ل ناڤ جیهان

ئه‌ز نه‌شێم بێ ته‌ بژیم دی خۆ بۆ ته‌ که‌م قوربان

هۆی هۆی هۆی هۆی هۆی بریندارم

کوردستان گه‌ر تۆ نه‌بی

تو هێلینا شێرانی هۆی هۆی هۆی

تو دایکا شه‌هیدانی هۆی هۆی هۆی

سوێند بێ به‌ به‌فرا چیا به‌ خاک و ئاخا گه‌لیا

هۆی هۆی هۆی هۆی هۆی بریندارم

هه‌ر خینا خۆ ئە‌شکت به‌م ئه‌ز قوربانێ ته‌ بکه‌م

ئه‌م هه‌می ده‌ست له‌ ناڤ ده‌ست هۆی هۆی هۆی

داکوو بگه‌ینه‌ مه‌به‌ست هۆی هۆی هۆی

ڤێ ولاتێ ئاڤا که‌ین چرا ئازادیێ هه‌ڵکه‌ین

هۆی هۆی هۆی هۆی هۆی بریندارم

کوردستان یه‌ک هێلینه‌ ژ بۆ مه‌ کوردا ژینه‌