
By - محەمەد ماملێ Mihemed Mamlê
من بریندارم بۆ چاوی کاڵت
سووتاوە جەرگم بۆ لێوی ئاڵت بۆ لێوی ئاڵت
دە وەرە وەرە
کیژێکی کوردم سەربەست خوڵقاوم
بە داوی گەردوون گیرۆدە ماوم گیرۆدە ماوم
دە وەرە وەرە
با بێ دانیشین لەبن داری بەی
جامێک بنۆشین لەخۆشاوی مەی لەخۆشاوی مەی
دە وەرە وەرە
من بریندارم بۆ چاوی کاڵت
سووتاوە جەرگم بۆ لێوی ئاڵت بۆ لێوی ئاڵت
دە وەرە وەرە
بێ دابنیشین دیدە پڕ ئەسرین
تۆ بۆ خۆت بگری منیش بۆ شیرین منیش بۆ شیرین
دە وەرە وەرە
(ئاخ) تۆم چرام نەوتی (دەی دەی) من ئاگر بە دەست
تا ئاوڕم داوە (گیانە) گڕ بڵێسەی بەست
ئۆی خاڵی ڕێبوار (گیانە) بە ڕێبوارت بم
لەمووچەی بەردێ (دەی دەی) نیوەکارت بم
سەران چوون ھەوری (دەی دەی) پاوەن وە پاوە
خۆ تۆ بەھەشت نی (گیانە) بە ڕووی دنیاوە
ئۆی خاڵی ڕێبوار (گیانە) بە ڕێبوارت بم
لەمووچەی بەردێ (دەی دەی) نیوەکارت بم

تا لە من ئەو زوڵفە ڕێی بۆسە و کەناری گرتووە
ناودەمم بێ شوبهە تامی زەهری ماری گرتووە
خۆش لەسەر سینەی سەری هەڵداوە دوو گۆی سەر بە مۆر
مات و حەیرانم کە عەرعەر کەی هەناری گرتووە!
ئەژدەهای زوڵفی لە دەوری گەنجی حوسنی حاریسە
حەڵقە حەڵقە، چین بە چین، سەرتا بە خواری گرتووە
ماهی من تەنها مەهێکە سەد نوجوومی مەحو کرد
یاری من تەنها گوڵێکە سەد هەزاری گرتووە
دامەنی پاکی مەداری دائیرەی خامەک نیە
خوێنی مەقتوولانە وا دامێنی یاری گرتووە
گەرد و بادی هیجری تۆ وا عالەمی لێ کردمە تۆز
نەک دوو چاوم، بەڵکە حەتتا دڵ غوباری گرتووە
شەربەتی عوننابی لێوی شەککەر و بادامی چاو،
سەروی قەددت ڕاستە ئەنواعی سیماری گرتووە
لەعلی شەککەرباری تۆ تێراوە، شەککەر باریە
لێوی میحنەتباری من بێئاوە، باری گرتووە
پڕجەفایە، بێوەفایە، زوود جەنگە، دێر سوڵح
سەد درێغ و حەیفە تەبعی ڕۆزگاری گرتووە
یادی کانی دمدم و سەرچاوەکەی مێگوڕ دەکا
بەکرەجۆی چاوم کە شێوەی سەرچناری گرتووە
بێمەحابا ئاو دەڕێژێ گەهـ بە فەور و گەهـ بە دەور
چاوی من موددێکە شێوەی ئابشاری گرتووە
شەمعی بەزمی من کە وا سووتاوە، زەرد و ئەشک ڕێژ
قەت نییە فەردێک نەڵێ ڕەنگی مەزاری گرتووە
موددەعی زەجرم دەکات و، پێم دەڵێ: سەبرت ببێ
کەر بە لەعنەت بێ کە کەی عاشق قەراری گرتووە!
نالی وا دائیم کە مەشغووڵی فوغان و ناڵەیە
باعیسی هیجرانی یارە دڵ شەراری گرتووە
هۆنراوەی مەلا خدری ئەحمەدی شاوەیسی مکایلی (نالی)

By - عەباس کەمەندی Ebas Kemendî
چراغم شەوبۆ وەی چراغم شەوبۆ
چراغم شەوبۆ وەی چراغم شەوبۆ
شەوێ جە شەوان چیم پەرێ شەوبۆ
شایەد بۆی زوڵفت وەی کەمێ بەیۆ لێش
بەڵکوو زامانم کەمتر بکا ئێش
چەنێ بۆ نیام وەی بە بۆی شەوبۆ
بۆش ئاما ئەمما نەک چوون زوڵف تۆ
فیدای ئەو خوا بم تۆش ئافەریدەن
بۆی شەوبۆ جە بۆی تۆ بەرگوزیدەن
چراغم شەوبۆ وەی چراغم شەوبۆ
ئەر شەو بۆی زوڵفت وەی بدەم وە شەوبۆ
دەیری بام نە جەمع دەیریانێ کۆ
هەر سەرسەرایێ تۆ مەکەی وە جێ
وەک قیبلەنما ڕوو ماوەروو لێ
هەر سەرسەراوێ بۆی تۆی لێ نایێ
سەرچاوکەی وشک بێ ئاو تێ نەزایێ
یاخوا کوێرەو بێ ئەو کانی و ئاوە
تۆ تیا نەشۆری ئەو دەم و چاوە
چراغم شەوبۆ وەی چراغم شەوبۆ
چراغم شەوبۆ وەی چراغم شەوبۆ
شەوێ جە شەوان چیم پەرێ شەوبۆ
شایەد بۆی زوڵفت وەی کەمێ بەیۆ لێش
بەڵکوو زامانم کەمتر بکا ئێش
چەنێ بۆ نیام وەی وە بۆی شەوبۆ
بۆش ئاما ئەمما نەک چون زوڵف تۆ
فیدای ئەو خوابم تۆش ئافەریدەن
بۆی شەوبۆش جە بۆی تۆ بەرگوزیدەن
Çraxim şewbo wey çraxim şewbo
Çraxim şewbo wey çraxim şewbo
Şewê ce şewan çîm perê şewbo
Şayed boy zulfit wey kemê beyo lêş
Belkû zamanim kemtir bika êş
Çenê bo niyam wey be boy şewbo
Boş ama emma nek çûn zulf to
Fîday ew xwa bim toş aferîden
Boy şewbo ce boy to berguzîden
Çraxim şewbo wey çraxim şewbo
Er şew boy zulfit wey bidem we şewbo
Deyrî bam ne cem deyryanê ko
Her serserayê to mekey we cê
Wek qîblenma rû mawerû lê
Her serserawê boy toy lê nayê
Serçawkey wişk bê aw tê nezayê
Ya xwa kwêrew bê ew kanî û awe
To tiya neşorî ew dem û çawe
Çraxim şewbo wey çraxim şewbo
Çraxim şewbo wey çraxim şewbo
Şewê ce şewan çîm perê şewbo
Şayed boy zulfit wey kemê beyo lêş
Belkû zamanim kemtir bika êş
Çenê bo niyam wey we boy şewbo
Boş ama emma nek çun zulf to
Fîday ew xwabim toş aferîden
Boy şewboş ce boy to berguzîden

By - محەمەد ماملێ Mihemed Mamlê
قەتارە
تا کەی وەک مەجنوون وێڵی هەردان بم
تا کەی غەمزەدەی باری هیجران بم
باخەی دەستەگوڵ زاری و دڵگیریم
پەی پەی زیاد کرد پەژارەی پیریم
کوورەی دەروونم بەتاو جۆشی گرت
فرمێسکی چاوم زوو خامۆشی کرد
سەیرم مەحاڵەن سەفام بەتاڵەن
بۆ دووری یارێ ئەسـرینم ئاڵەن
من لە خێڵخانەی میحنەت پاماڵم
دەخیل بۆ دۆستێ پرسێ ئەحواڵم
تا کەی چاوەڕێی یاران بم، غەریبم لە شارانم
تا کەی غەم هەڵکێشی وان بم، چاو بە گریە و گریانم
گەر نەمدیتێوە عازیزم بڕۆ بۆ خۆت سڵامەت
دەیدنی یاران عازیزە گیانە کەوتە قیامەت
دڵ زەلیل بی بۆ لە کوڵی وەرە بگرە سامانێ
زووخاوم لە دڵی هەڵقوڵی گڕووی گرتوە بۆ جوانێ
وێڵم بە دوای دەردی دڵم، غەریبم لە شارانم
دەس بە سینە لارەملم، چاو بەگریە و گریانم
دڵم دەریای بێپایان بێ، هەر ئاخ هەڵکێشی تۆمە
جێگای خواز و کانەبیان بێ یەکجار پەژارەی تۆمە